19 Şubat 2012 Pazar

Satranç ve Psikoloji

Şu ana kadar hep blogumuzda hep temel kavramlar ve dersler üzerinde durduk.
Ancak sadece satranç bundan ibaret midir?
Sadece açılışları ezberleyip turnuvalara katılmak mıdır bütün olay?
Elbette ki hayır.

Öncelikle,
''Satranç,bireyin kişiliğini yansıtır.''
Bu sözü öğrencilerime her seferinde söylüyorum.

Utangaç bir çocuktan agresif hamleler (saldırı üzerine hamleler) yada çok sosyal olan birinin çekingen hamleler yapması (pasif hamleler) oldukça olağandır.

Çünkü birey, bastırmış olduğu duyguları bir yerde açığa çıkarır. Bu kimi zaman satranç olur,kimi zaman resim olur,kimi zaman ise müzik gibi bu örnekler çoğaltılabilir.

İşin psikolojik tarafına normal oyunlardan ziyade daha çok turnuvalarda rastlıyorum.
Örnek verecek olursak,
''Ömer bak şuradaki çocuğun Ukd'si 1800 küsür. Daha kimseye kaybetti. Listeler asılır ve 1800 küsür Ukd'si olan çocukla eşleşir.''

Bu durumda Ömer, zaten maça 2-0 geride başlıyor. Çünkü karşı tarafın çok güçlü olduğunu ve buna bağlı olarak heyecan düzeyi normalin oldukça yükseğe çıkıyor. (Tabi aksi de olabilir. Benim öğrencilerimden gözlemlediğim kadarıyla yazıyorum.)

Tam da bu noktada Ömer'in bu maçı kaybetme ihtimali %75. (İyimser yazdım bu yüzdeyi.)

Rakibin güçlü olduğunu öğrendiğinde ilk önce moral bozukluğu başlar. Sonra oyun esnasında kitlenmeler [aynı ihtimali defalarca gözden geçirme (aynı hamleleri defalarca hesaplayıp diğer ihtimalleri atlama)] başlar. Buda eksik analiz sonucu sizin oyununuzda büyük bir zayıflığın göstergesidir.

Bu durumdan sonra beyin kendini kaybetmeye şartlandırıyor. Kalp atışı hızlanıyor. Artık beyin hamle hesaplayamıyor. Çünkü kalp atışını hızlandıran hormonlar, sizin hamlenizi hesaplama hissinizden çok daha baskındır. Bu kısıma ise tutukluk denmektedir.

Eğer burada Ömer'e rakibinin bu kadar iyi olduğunu söylemeseydik işler çok daha farklı olabilirdi.

Tabi kabaca yazmış olduğum yazıda istisnalar ve birçok etkende var.
(Ör: Şans,Çevre,Bireyin kişiliği gibi.)

Hatta bazı durumlarda rakibinin kendisinden güçlü olduğunu söyleyince hırslanıp, normalden çok daha iyi oynayanlarda var.

Eğer fırsat olursa bir sonraki yazımda ''Psikolojik Hamleler'' yazımda yaptığımız hamlelerin rakibi nasıl etkilediğini ve bu faktörleri örneklerle açıklamaya çalışacağım.

2 Yorum:

dediklerinize katılıyorum özellikle satrançta saati kullanmakta önemli süre azaldıgında heyecan artıyor panik başlıyor en ufak hata oyunu kaybettiriyor ..

rakibi küçümsemeye de değinmelisiniz.

Yorum Gönder